Gommo og goffa lærte meg mykje. Det viktigaste tok meg 35 år å forstå.
Gommo, du lærte meg å
mjølke kyr
bake flatbrød
lage vassgraut
rense, sylte og safte bær
vaske opp i rett rekkefølgje
Goffa, du lærte meg å
hesje
dra ut lam
koke grisemat
flette ring av røter
karde ull og tove tøflar
De hadde ikkje fem veker ferie, fri på raude dagar, fleksitid eller avspasering.
De følgde rytmen til dyra, til graset, til potetene, til årstidene, til naturen.
De jobba jamnt og trutt, i tunge tak, utan å klage.
Som lita jente var det eit eldorado å springe rundt på garden, men i dag spør eg meg:
Korleis orka de?
Kva gjorde at de heldt ut?
Kor slitne var de eigentleg?
Svaret gjekk i grava saman med dykk, men eg har bite meg merke i denne eine, nesten rituelle handlinga, som skjedde to gonger dagen, året rundt, som eg tenkjer rommar noko av forklaringa:
De la dykk ned for å kvile.
Etter dugurd.
Etter nons.
Eg måtte liste meg på tå, vere musestille og vente i det som kjendes som ei æve, men som truleg berre var ein halvtime.
For denne tida var heilag for dykk.
Ellers hadde det gått i eitt.
Eg tenkjer stadig oftare på kviletida, at den har vorte borte på ein stad på vegen frå bondelivet til bysamfunnet, at den ramla av på ferda frå gardsbruka til kontora.
Og kanskje er det slik, at me i dag treng heilag kviletid meir enn nokon gong?
Gommo og goffa lærte meg å kvile. Det tok fleire tiår før eg skjønte poenget, men no øver eg dagleg.
Klarar eg å føre denne lærdomen vidare til dei som kjem etter meg, blir eg, som goffa ville sagt det: Nøgle glad.
